De oplossing van de gemeente Eindhoven

Geometrische afstemming BAG - BGT

Veel gemeentes zitten met de afstemming tussen verschillende (basis)registraties. Hoe doet u dat nou zo efficiënt mogelijk, zonder verlies van datakwaliteit? We spraken met Celine Jansen, Stelselregisseur Geo van de gemeente Eindhoven, over de manier waarop zij de basisregistratie adressen en gebouwen (BAG) en de basisregistratie grootschalige topografie (BGT) op een zo efficiënt mogelijke manier in hun onderlinge samenhang beheren.

Hoe doet gemeente Eindhoven de geometrische afstemming tussen BAG en BGT?

“Voor de meeste woonhuizen horen de BAG en BGT geometrieën één op één  hetzelfde te zijn. Een belangrijke uitdaging zit hem in uitzonderingssituaties zoals over- en onderbouwen. Die maken wel onderdeel uit van de BAG, maar niet van de BGT. Voor samenhang van de registraties is het belangrijk dat dit goed geregistreerd wordt. Als gemeente wilt u de uitzonderingen weten, en kunnen verklaren. Door de afwijkingen in beeld te hebben, kunt u hier extra aandacht aan besteden, en bijvoorbeeld foute interpretaties voorkomen wanneer de registraties gebruikt worden voor beleid.

In het algemeen staat goed gedocumenteerd waar een pand in de BGT (Basisregistratie Grootschalige Topografie Gegegevenscatalogus) of BAG (Praktijkhandleiding BAG) aan moet voldoen, al moet u soms wel verschillende catalogussen combineren.

Geonovum heeft een objectenhandboek (IMGeo objectenhandboek) ontwikkeld voor de BGT waar al veel praktijkvoorbeelden in staan en waar u al een heel eind mee komt voor wat betreft de objectafbakening. Verder bespreken we twijfelgevallen binnen de verschillende teams, en documenteren we onze aanpak hiervoor, zodat we als gemeente voor gelijksoortige gevallen in de toekomst een consistente aanpak kunnen hanteren.

Maar hoe zorgt u er als gemeente voor dat de BGT en BAG qua registratie netjes synchroon blijven lopen? Celine: ”De gemeente Eindhoven heeft daarvoor intern een proces met berichtenverkeer ingericht tussen de BAG en BGT applicaties. Hiermee worden onderling mutatieberichten en verzoeken gestuurd en zijn er bijvoorbeeld geen Excel werklijstjes meer nodig. Het gaat dan bijvoorbeeld om inmeetverzoeken van de BAG naar de BGT wanneer een bouw gereed gemeld is, of een mutatiebericht vanuit de BGT naar de BAG wanneer we op de luchtfoto een nieuw bijgebouw signaleren.”

Voordelen berichtenverkeer

“Via berichtenverkeer praten onze BAG en BGT applicaties met elkaar op basis van uitwisselingsstandaarden (StUF-Geo BAG - GEMMA Online).”

Celine heeft voor de gemeente Eindhoven een dashboard ingericht, zodat ze het proces met betrekking tot berichtenverkeer beter kunnen sturen. Celine: “Op deze manier werken we data gedreven: we kunnen zien hoeveel berichten we sturen en ontvangen, maar ook of dingen lang open blijven staan of dat er veel afkeuringen zijn. Dit soort inzicht gebruiken we als input om acties uit te zetten. Als er veel afgekeurd wordt, gaan we bijvoorbeeld in gesprek over wat er misgaat. En bij lang openstaande berichten zoeken we natuurlijk uit of dit voor deze specifieke gevallen problemen oplevert én waar dit aan ligt.” 

Voorbeeld: dashboard gemeente Eindhoven (*1) 

Tijdswinst en minder fouten 

“Voorheen stuurden we veel mails en lijsten heen en weer. Dit was arbeidsintensief, want het was veel handwerk. Hierdoor misten we bovendien vaker data. Het berichtenverkeer maakt het proces overzichtelijker en efficiënter. 

Toch is berichtenverkeer alleen een hulpmiddel en op zichzelf niet voldoende voor een goede afstemming tussen BAG en BGT: Iedereen kijkt er met z’n eigen bril naar en als we veel objecten invoeren (soms wel honderden panden per week), kunnen er fouten gemaakt worden. Doordat we mutaties zowel voor BGT- als BAG doorvoeren, kunnen de registraties dan alsnog makkelijk uit elkaar gaan lopen. Daarom draaien we ook regulier controle scripts ten behoeve van (geometrische) vergelijking tussen BAG en BGT. Uitvallijsten die uit deze scripts komen pakken we op aan de BGT kant en zetten we waar nodig via het berichtenverkeer door naar de BAG.”

Wat is ervoor nodig om zo te gaan werken als gemeente? 

“Om zo te gaan werken helpt het om te weten hoe u er nu voor staat: waar zitten op dit moment de afwijkingen tussen BAG en BGT. Daar kunt u dan mee aan de slag! U hoeft niet perse zelf een script te bouwen, de landelijke kwaliteitsdashboards die het Kadaster beheert zijn een goede start: 

Voorbeeld: rapportage geometrieverschil BGT-BAG, Kadaster (*2)

> Ga naar rapportage geometrieverschil BGT-BAG, Kadaster

U kunt hier bijvoorbeeld zien welke BAG panden ontbreken in de BGT, maar ook waar de BGT-pand geometrie afwijkt van die van de BAG. U krijgt op die manier een werklijst die u naloopt en waar nodig kunt verwerken. 

Via de landelijk te verkrijgen dashboards, heeft u als gemeente dus een structurele controlemogelijkheid. Berichtenverkeer kan vervolgens geregeld worden via uw software-ontwikkelaar. Bij de gemeente Eindhoven gebruiken we Vertex als BAG applicatie en dg DIALOG BGT voor de BGT. Maar ook andere software leveranciers bieden berichtenverkeermodules aan.

Is er geen budget voor software, dan blijft met elkaar communiceren het belangrijkste. Blijf dus afstemmen en controleren. Daar wordt de data beter van.”

*1: Dashboard van Gemeente Eindhoven om data gedreven te kunnen acteren op bijzonderheden rondom het proces berichtenverkeer BAG-BGT

*2: Landelijk Kwaliteitsdashboard Kwaliteitsrapportage BGT | Tableau Public.

Dit verhaal verscheen eerder op de website van Platform Stelsel van Basisregistraties.