Main content

Zorgen dat iedereen aan de standaard voldoet, dat is onderdeel van het werk van Peter Haasnoot, architect bij het Centrum voor Standaarden van Logius. Standaarden zorgen onder meer voor uniformiteit in gegevens, efficiënter werken, hoge-kwaliteitsdata en informatiebeveiliging.

Informatie uitwisselen via open standaarden

Vroeger had elk kantoor binnen de overheid zijn eigen manier om te archiveren. Met de digitalisering van de overheid delen we steeds meer informatie en wisselen we die uit via verschillende systemen. De uitwisseling van die digitale informatie moet aan standaarden voldoen, zodat alle overheidsorganisaties de data kunnen gebruiken. Om te zorgen dat iedereen informatie op dezelfde manier opslaat en uitwisselt, stelt het Forum Standaardisatie een lijst op met de binnen de overheid te gebruiken open standaarden: de zogenoemde pas-toe-of-leg-uit-lijst voor open standaarden. Elk jaar komen er ook nieuwe standaarden bij op deze lijst. “Logius ontwikkelt zelf standaarden, zoals Standaard Business Reporting (SBR) en Digikoppeling. Ook moeten we zelf voldoen aan de open standaarden op de pas-toe-of-leg-uit-lijst”, vertelt Haasnoot.

Peter Haasnoot

Nieuwe standaarden allemaal belangrijk

In 2018 werden drie nieuwe standaarden opgenomen op de pas-toe-of-leg-uit lijst: DMARC, NLCIUS en OAS 3.0. DMARC zorgt dat e-mailverkeer veiliger wordt, met een digitale handtekening en een proces dat een mail naar een meldpunt stuurt als deze niet voldoet aan controles. NLCIUS is een standaard die e-facturen automatisch verwerkt. En de Open API Specification standaard (OAS 3.0) legt specificaties van API's vast. Een Application Programming Interface (API) is een verzameling definities op basis waarvan een computerprogramma kan communiceren met een ander programma of systeem. “Deze standaard heeft veel potentie omdat Logius steeds meer werkt met API's, want deze maken het makkelijk om gebruikers op producten aan te sluiten.”

"Een standaard heeft alleen voordelen als hij ook overal als standaard wordt gebruikt."

De juiste mensen bij elkaar

Logius heeft veel verschillende websites en technische platforms die aan de standaarden moeten voldoen. Bijvoorbeeld DigiD en MijnOverheid. Als architect helpt Haasnoot de impact van een nieuwe standaard te bepalen: wat zijn de gevolgen voor de huidige technische structuur van Logius en welke afdelingen moeten ermee aan de slag? “Sommige standaarden hebben impact op meerdere plaatsen binnen de organisatie. We proberen zaken dan centraal te regelen, om de standaard op een handige manier door te voeren. De kunst is om de juiste mensen bij elkaar te krijgen en zo veel mogelijk acties te bundelen. We volgen daarnaast de status van het gebruik van standaarden. Deze informatie leveren we bijvoorbeeld aan voor de 'Monitor Open Standaarden', die rapporteert over de status van het gebruik van open standaarden binnen de gehele overheid. Monitoren en stimuleren van gebruik is belangrijk: want een standaard heeft alleen voordelen als hij ook overal als standaard wordt gebruikt.”

Jaarlijks onderzoekt ICTU in opdracht van het Forum Standaardisatie de stand van zaken ten aanzien van het gebruik van de verplichte open standaarden (pas toe of leg uit) door overheidsorganisaties. Hiertoe wordt onder meer navraag gedaan bij beheerders van overheidsbrede voorzieningen. Voorzieningenbeheerders - waaronder Logius - geven hierover een verklaring af. Op 25 februari 2019 heeft Staatsecretaris Knops van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties de Monitor Open standaarden 2018 naar de Tweede Kamer gestuurd. Kijk op pagina 37 en 38 van de Monitor Open standaarden 2018 voor een overzicht van alle onderzochte voorzieningen.

Meer weten?

Open standaarden zijn afspraken over de wijze waarop gegevens uitgewisseld worden. Ze zijn voor overheden de norm. Meer weten? Ga naar de website van Logius.