Main content

De dienstverlening van Logius is onder te verdelen in vier domeinen Toegang, Interactie, Gegevensuitwisseling, Infrastructuur en daarnaast is Logius beheerder van stelsels en standaarden. Op deze domeinen werkt Logius met haar partners aan de doorontwikkeling van de digitale overheid. Ook draagt Logius zorg voor het beheer van bestaande dienstverlening. Enkele sprekende voorbeelden van de doorontwikkeling van diensten en producten per domein volgen hieronder.

Toegang

Met diensten en producten van Logius kan veilig en makkelijk toegang worden gegeven tot online dienstverlening. Niet alleen vanuit Nederland, maar ook daarbuiten. Vaak gaat het om privacygevoelige gegevens. Logius biedt de zekerheid dat gegevens met de juiste persoon of het juiste bedrijf worden gedeeld. 

  • De beschikbaarheid van DigiD en DigiD Machtigen was ook in 2022 weer ruim boven de norm van 99,5%, namelijk respectievelijk 99,91% en 99,84%.
  • In 2022 is DigiD 514 mln. keer gebruikt om gegevens te bekijken bij of om zaken te doen met publieke dienstverleners. Dit aantal ligt lager dan het voorgaande jaar, omdat er in 2022 minder corona gerelateerde dienstverlening was. We zien dat DigiD in 2022 aanzienlijk vaker werd gebruikt dan in 2020 en daarvoor.
  • Meer mensen gebruikten DigiD dit jaar op een hoger betrouwbaarheidsniveau dan voorgaande jaren en daarmee werd het gebruik veiliger.
  • Om DigiD veilig te houden is het steeds minder vaak mogelijk om bij DigiD met alleen gebruikersnaam en wachtwoord in te loggen. Steeds vaker moet hierbij een code worden ingevoerd die via SMS wordt ontvangen, of moet de DigiD-app worden gebruikt. Om deze overgang duidelijk en makkelijker te maken heeft Logius gebruikers van DigiD geïnformeerd hoe zij deze extra controlestap voor het inloggen met DigiD kunnen aanzetten.
  • DigiD Machtigen werd in 2022 14,9 mln. keer gebruikt om namens iemand anders zaken te doen met publieke dienstverleners.
  • In 2022 behaalde de DigiD en DigiD Machtigen website de A-status van Digitoegankelijkheid. Daarmee zijn DigiD en DigiD Machtigen goed bruikbaar voor een breed publiek.
  • Sinds mei 2022 kan DigiD gebruikt worden om online zaken te regelen met overheidsorganisaties in Europa die zijn aangesloten op Europees inloggen (eIDAS).
  • De Routeringsvoorziening wordt per einde 2022 stopgezet.
  • De doorontwikkeling van eIDAS is in 2022 afgerond en zal in 2023 in beheer worden genomen.
  • Voor Programma vertegenwoordigen loopt een pilot met de Koninklijke Marechaussee en politie op Schiphol rondom ouderlijk gezag. Deze verloopt tot nu toe goed: er zijn in 2022 ongeveer 500.000 toetsen van ouderlijk gezag uitgevoerd. Hiermee wordt een bijdrage geleverd aan het voorkomen van ontvoering van kinderen. Ook kan de politie bij incidenten waar kinderen bij betrokken zijn, sneller bepalen wie er gezag over het kind heeft. Dankzij de pilot kunnen de Marechaussee en politie namelijk zonder papierwinkel controleren dat de ouder gezag heeft over het kind. Hiermee is het gebruiksgemak, voor ouders en marechaussee/politie vergroot, en is de snelheid en de zekerheid toegenomen.

Inhoud jaarverslag

Interactie

Dankzij de dienstverlening van Logius kunnen burgers en ondernemers op een veilige en toegankelijke manier worden geattendeerd op belangrijke zaken met een digitaal bericht. Ook kan gebruikers inzicht worden geven in hun geregistreerde gegevens en daarnaast de regie worden gegeven over deze persoonsgegevens, waaronder het delen met anderen.

  • Burgers weten MijnOverheid steeds beter te vinden: in 2022 nam het aantal actieve accounts van MijnOverheid toe tot 9,72 mln. accounts (stijging van 520 duizend). Dit is een stijging van bijna 6% ten opzichte van 2021 en zijn er in 2022 in totaal 79,6 mln. berichten verstuurd naar burgers. En hebben burgers de Berichtenbox app 39,2 mln. keer gebruikt om een bericht te lezen. 
  • De website van MijnOverheid voldoet sinds begin 2022 aan alle toegankelijkheidseisen - status A van Digitoegankelijkheid. MijnOverheid voldoet hiermee aan alle strenge eisen op het gebied van makkelijk te begrijpen en te gebruiken website voor mensen met een beperking.
  • Burgers kunnen vanaf 14 maart 2022 op MijnOverheid inzien welke (overheid-)organisaties gegevens vanuit de Basis Registratie Personen (BRP) hebben opgevraagd. Iedereen kan zo zelf bekijken met welke organisaties gegevens gedeeld zijn en hoe zij in contact kunnen komen met de organisaties die gebruik maken van deze gegevens. Een eerste stap naar meer inzicht en transparantie bij gebruik van persoonsgegevens door de overheid.
  • Op 30 maart 2022 is de MijnGegevens app gelanceerd als mobiele versie van MijnOverheid.  De MijnGegevens app biedt mensen de mogelijkheid om persoonlijke gegevens die de overheid heeft geregistreerd snel in te zien, bijvoorbeeld inkomensgegevens of wanneer de volgende APK is. Belangrijke data, zoals de verloopdatum van een paspoort, kunnen direct aan de agenda toegevoegd worden. Op woensdag 5 oktober 2022 heeft Logius in de categorie Overheidsproject de Computable award gewonnen met de MijnGegevens-app.
  • MijnOverheid accepteert vanaf oktober 2022 Europese inlogmiddelen. Daarmee is MijnOverheid digitaal toegankelijk voor burgers uit de Europese Economische Ruimte (EER) die zaken doen met de Nederlandse overheid. Hiervoor is wel een Europees erkend inlogmiddel (eIDAS) nodig. Na het inloggen kunnen zij gebruik maken van de Berichtenbox en hebben ze toegang tot hun persoonlijke gegevens.
  • De generieke notificatie service (GNS) voor bekendmakingen is opgeleverd en in productie genomen. Met deze functionaliteit kunnen burgers proactief (per e-mail) geattendeerd worden op berichten in de buurt. Planning is om in 2023 de functionaliteit gefaseerd uit te rollen naar alle burgers. De nieuw ontwikkelde generieke notificatieservice is live op de Logius Private Cloud.
  • MijnOverheid is gereed voor verbreding van de doelgroep van de gebruikers van MijnOverheid. Natuurlijke personen die zaken doen met de Nederlandse Overheid kunnen straks een eigen MijnOverheid-account krijgen.
  • Logius is in 2022 gestart met een technische vernieuwing van de Berichtenbox van MijnOverheid, samenhangend met een verplichte aanbesteding De nieuwe dienstverlening wordt ontwikkeld onder de naam Federatief Berichten Stelsel. Hierbij wordt de techniek achter de volledige backend van de MijnOverheid Berichtenbox vervangen.
  • Tot slot is MijnOverheid gereedgemaakt om gegevens te delen met woningbouwcorporaties op basis van het BSN.

Gegevensuitwisseling

Dankzij de dienstverlening van Logius kunnen gegevens veilig, betrouwbaar en gestandaardiseerd tussen overheden, burgers en bedrijven worden uitgewisseld. Logius maakt dit mogelijk als ketenpartner voor digitale overheid. De dienstverlening van Logius biedt eveneens oplossingen om de gegevens in de basisregistraties op orde te houden en uit te wisselen.

  • De continuïteit van de huidige voorzieningen is conform de eisen.
  • Een rapportage met inzichten per koppelvlak en ontvangende partij op de huidige Digipoort is sinds september 2022 beschikbaar. De dienstverlening van Digipoort richting afnemers is hierdoor vollediger en effectiever.
  • Verkenning voor Onderwijsportaal met voorinvullen van verslagen van onderwijsinstellingen is uitgevoerd, het is mogelijk om gegevens vooraf in te vullen. Vooraf ingevulde verslaglegging bespaart de onderwijsinstellingen veel onnodig werk. Introductie verwacht in Q1-2023.
  • Pilot Makkelijk Melden voor Digimelding is voorbereid. Makkelijker correcties ‘terugmelden’ aan Basisregistraties, zodat deze betrouwbaarder worden en de datakwaliteit toeneemt.
  • Er zijn kleine wijzigingen doorgevoerd om de continuïteit van DigiInkoop te kunnen waarborgen en voorbereidingen voor stopzetten van DigiInkoop in Q2 2023 zijn gestart.
  • Voor LeesRijk en LeerRijk lag de focus vooral op het waarborgen van de continuïteit. Logius heeft bij het Ministerie van Financiën aangegeven dat het beheer van LeerRijk en LeesRijk niet langer past in het portfolio van Logius. Gezamenlijk wordt er gewerkt aan de overdracht van de werkzaamheden aan een nieuwe partij. In 2023 zal de transitie naar het ministerie van Financiën gaan plaatsvinden.
  • In 2022 is het geautomatiseerd uitbreiden van B2-machtigingsregistraties Digipoort op basis van doorlopende machtigingen voor serviceberichten aanslag inkomstenbelasting, BTW, vennootschapsbelasting en het servicebericht Toeslagen en de VIA (Vooraf Ingevulde Aangifte) gestart. In 2022 zijn dit meer dan 4,5 mln. machtigingen. Met een doorlopende machtiging hoeft een intermediair niet voor elk belastingjaar of toeslagjaar toestemming te vragen en hoeven diens klanten niet langer ieder jaar toestemming te geven. Dit bespaart betrokkenen veel werk en dit proces is papierloos.
  • Verbreding van het gebruik van Digipoort door implementeren van nieuwe berichtstromen ten behoeve van het digitaal zakendoen vanaf 2023 met de Belastingdienst en het UWV.

Infrastructuur

Digitale diensten kunnen snel en schaalbaar worden opgebouwd met het IT-fundament van Logius. En er wordt altijd voldaan aan de laatste veiligheidseisen, standaarden en regelgeving. Ook zorgt Logius voor betrouwbare verbindingen voor het transport van data tussen burgers, bedrijven en overheden.

Binnen dit domein maakt Logius onderscheid tussen infrastructuur als dienstverlening en infrastructuur als IT-fundament voor de eigen dienstverlening.

Infrastructuur als dienstverlening

  • De beschikbaarheid in 2022 was voor de Haagse Ring 100%, voor het Standaard Platform 99,98% en bij de Rijks Netwerkdiensten was ook een beschikbaarheid van 100%. Daarnaast is het Centraal Aansluitpunt 98,96%, op één incident na, het gehele jaar boven de norm gebleven.
  • De onderliggende platformtechniek van Standaard Platform is geüpdatet. De migratie van afnemers naar de nieuwe versie van het platform is in 2022 afgerond. Dit zorgt ervoor dat de veiligheid en continuïteit van de techniek kan worden gegarandeerd.
  • Het aantal afnemers van het Standaard Platform is gestegen van 14 (2021) naar 21 (2022). Nieuwe afnemers zijn o.a. leeroverzicht.nl, Platform Open Overheidsinformatie (PLOOI) en een groot deel van de Werkagenda van de Staatssecretaris van BZK.
  • Ook in 2022 zijn nieuwe afnemers live gegaan op het Centraal Aansluitpunt, waaronder koppelingen voor het UBO Register (register met ‘Uiteindelijk Belanghebbenden’ van organisaties) voor Trusts van de Kamer van Koophandel, het Registered Traveller Programme voor UBR, aansluitingen op Digipoort e-factureren voor het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat en voor het RIVM, een aansluiting op eHerkenning voor Digimelding en voor CIO Rijk het Koppelpunt Rijksbrede Voorzieningen.
  • Het Centraal Aansluitpunt is aangesloten op het Logius API Management Platform, teneinde de gemeenschappelijke componenten zoveel mogelijk te hergebruiken. Deze omslag zorgt dat een API-gedreven architectuur op een beheersbare en kostenefficiënte manier kan worden geïmplementeerd binnen Logius.
  • De pilot die al liep met de Nederlandse Arbeidsinspectie (GIR 2.0) is uitgebreid met deelnemers vanuit het Kennis- en exploitatiecentrum voor Officiële Overheidspublicaties (KOOP) (o.a. Platform Open Overheidsinformatie) en Logius (Programma Vertegenwoordigen, ouderlijk gezag voor de jeugdbeschermingsketen ontwikkeld op het Standaard Platform).
  • Het Centraal Aansluitpunt is gestart met de technische realisatie van een minimal viable product van het koppelvlak Publiek Middel Zakelijk, als onderdeel van een te ontwikkelen inlogvoorziening voor bestuurders van rechtspersonen op basis van DigiD.

Infrastructuur als IT-fundament voor eigen dienstverlening

  • Een belangrijk deel van het werk van Logius is om de dienstverlening betrouwbaar en beschikbaar te houden, nu en in de toekomst. In het kader van life cycle management wordt hierin voortdurend geïnvesteerd. De vernieuwing van het IT-fundament past in deze aanpak. Logius maakt daarbij de overstap naar een nieuwe infrastructuur en introduceert daarbij een containerplatform (de Logius Private Cloud), dat draait bovenop de infrastructuur.
  • Op deze manier wordt de rechtmatigheid van de infrastructuur geborgd en is het fundament onder de Logius voorzieningen straks toekomstvast, wendbaar en schaalbaar. Logius is bezig met de afronding van de inrichting van de nieuwe infrastructuur, inclusief de oplossingen van de geconstateerde knelpunten. Inmiddels zijn de voorbereidingen van de migraties weer volledig hervat.  De voorzieningen die op de huidige infrastructuur draaien zullen de komende tijd migreren naar de nieuwe infrastructuur. Een aantal zullen rechtstreeks migreren naar de Logius Private Cloud. Onderdeel van de vernieuwing van het fundament is ook de overstap naar een nieuwe leverancier voor de SIEM/SOC dienst. Deze dienst zorgt ervoor dat de dienstverlening van Logius continu wordt gemonitord op onregelmatigheden zodat veiligheid en integriteit van het landschap is gewaarborgd. De nieuwe SIEM/SOC-oplossing is opgebouwd en gekoppeld aan de bestaande en nieuwe infrastructuur. Na de migratie naar de nieuwe infrastructuur moeten alle voorzieningen hierop aansluiten. In de komende periode wordt gewerkt aan een oplossing om de aansluitingen makkelijker te laten plaatsvinden. Ook zijn de eerste gebruikers van het Standaard Platform intussen op SIEM/SOC aangesloten.
  • De laatste stap in de vernieuwing van het IT-fundament is de omvorming van de dienstverlening naar herbruikbare componenten, zodat er op een efficiënte manier gebruik wordt gemaakt van beschikbare functionaliteit.

Regie op stelsels en beheer van standaarden

De digitale dienstverlening aan burgers en bedrijven is veilig, herkenbaar en makkelijk door het gebruik van uniforme standaarden en stelsels. Daarvoor maken organisaties met een publieke taak sector overschrijdende afspraken. Logius heeft de regie op het maken, vastleggen en actualiseren van die afspraken en organiseert daarvoor publiek-private samenwerking.

Standaarden

  • Om in één oogopslag te zien hoe het ervoor staat met de digitale toegankelijkheid van elke Nederlandse overheidsorganisatie is gewerkt aan de voorbereiding van de lancering van een dashboard. In 2022 is het eerste ontwerp opgeleverd voor het dashboard DigiToegankelijk. De eerste versie gaat begin 2023 live. Deze laat zien in hoeverre organisaties al aan de wettelijke verplichting voldoen.
  • Er is controle uitgevoerd op alle gepubliceerde digitoegankelijkheidsverklaringen met een A of B-status en ondersteuning geleverd aan alle organisaties waarvan de verklaring(en) nog niet volledig juist was of waren. Tot slot is een start gemaakt met een proof of concept voor een publicatietool voor toegankelijke documenten. 
  • Voor de Samenwerkende Catalogi is in 2022 een volledig vernieuwde validator in productie genomen.
  • Vanuit de e-Procurement diensten werken we mee aan de digitalisering van het Rijksinkoopstelsel. In 2022 Is het aantal inkomende orders en facturen verder toegenomen en zijn uitgaande orders richting Peppol mogelijk gemaakt. Daarnaast is gestart met de aanbesteding van een nieuw Rijksoverheid Accesspoint (ROAP). Dit ROAP komt in 2023 in beheer bij de afdeling standaarden. De uitfasering van Simpler Invoicing 1.2 is gepland en afgestemd en Logius heeft ondersteuning gegeven aan diverse overheidspartijen ten behoeve van Digitaal Zakendoen. Waaronder het nieuwe Leveranciersportaal en diversie nieuwe departementale inkoopoplossingen.
  • Digikoppeling is uitgebreid met een REST API Koppelvlakstandaard. Deze nieuwe standaard biedt overheidsorganisaties de mogelijkheid via REST-API's gegevens veilig te delen met andere overheidsorganisaties. De Digikoppeling Beveiligingsvoorschriften zijn afgestemd op de 'API Design Rules API Security Extensie' van het Kennisplatform API’s en de MIDO is opgenomen in de beheergovernance van de standaarden.
  • Logius beheert momenteel twee API-standaarden: REST-API Design Rules (ADR) en het NL GOV Assurance profile for OAuth 2.0. Hiervoor is de governance opgesteld en vastgelegd en zijn de gremia die samen de governance vormgeven voor het eerst bij elkaar gekomen. Daarnaast is er een opzet gemaakt voor de herstructurering van de NL API Strategie naar een modulaire opzet waar onze standaarden zoals de DK-Rest profiel, ADR en OAuth-NL prominent in terugkomen.
  • Notificatieservices standaarden zijn in beheer genomen. In 2023 zullen deze actief worden doorontwikkeld.
  • BOMOS (hét Beheer- en OntwikkelModel voor Open Standaarden) is in actief beheer en wordt toegepast in beheermodellen.

Stelsels

Diginetwerk

  • De digitale transitie van de overheid resulteert in steeds complexere ketens over organisaties. Hierdoor neemt de vraag naar veiligere verbinding, dan mogelijk bij internet, tussen overheidsorganisaties en hun infrastructuren toe. Logius speelt met Diginetwerk hierop in door enerzijds zelf gebruik te maken van Diginetwerk en anderzijds door met de rest van de overheid af te spreken hoe Diginetwerk een bijdrage kan leveren aan het veilig gebruiken van de cloud.
  • TNO deed in 2022 onderzoek naar Diginetwerk als een veiliger en betrouwbaarder alternatief dan internet voor de data-uitwisseling tussen crisisbeheerorganisaties.
  • Diginetwerk is betrouwbaarder en veiliger in gebruik geworden voor de overheden door de implementatie van technologische verbeteringen die beschikbaarheid verhogen van de DNS-functie (Domain Name System) binnen het stelsel.
  • Met afspraken over de inzet van het IPv6-protocol en een eerste beperkte activatie en gebruik heeft Diginetwerk de eerste stappen gezet voor groei en mogelijkheden in de toekomst.

PKIoverheid

  • De publiek vertrouwde TLS (Transport Layer Security) webservercertificaten zijn zonder problemen uitgefaseerd.
  • De technische infrastructuur van de Rootomgeving is vernieuwd en de onderliggende infrastructuur van PKIoverheid is naar IPv6 gemigreerd.
  • Technisch Toezicht Platform (TTP) is in het afgelopen jaar doorontwikkeld en alle jaarlijkse certificeringen en audits, om veilige en betrouwbare PKIo-certificaten uit te geven, zijn gehaald.
  • De PKIoverheid Certification Practice Statements (CPSs) zijn doorontwikkeld en samengevoegd tot één document en gepubliceerd. Daarnaast is het 12-delige PKIoverheid Program of Requirements (PoR) doorontwikkeld en samengevoegd tot één document.
  • De PKIoverheid website is WCAG-compliant gemaakt.

eIDAS

  • Inloggen over de grens met DigiD is mogelijk met DigiD en bij Mijnoverheid.nl.
  • Nederland (Logius) heeft Europese erkenningstrajecten voor Tsjechië, Denemarken, Frankrijk en Bulgarije gecoördineerd. Het doorlopen van Europese erkenningstrajecten is randvoorwaardelijk om inloggen over de grens mogelijk te maken.  
  • Het opzetten van een governance voor de eIDAS-keten, dit maakt samenwerking in beheer en het inspelen op doorontwikkeling van de eIDAS-keten en omgeving mogelijk.

eHerkenning

  • Logius heeft een gebruikersonderzoek laten uitvoeren naar de gebruiksvriendelijkheid van eHerkenning.nl.
  • Groei van het aantal uitgegeven middelen van 17.9%.
  • Het aantal aangesloten dienstverleners is met 11,4% gegroeid van 544 naar 606 dienstverleners.
  •  In samenwerking met leveranciers een aansluiting op PROBAS-register (de geautomatiseerde basisadministratie met persoonsgegevens over diplomaten) gerealiseerd zodat ambassades en consulaten eHerkenning kunnen gaan gebruiken voor Belastingaangifte.
  • Webpagina voor actuele storingen en beschikbaarheidsinformatie live gezet op eHerkenning.nl
  • Onderzoek uitgevoerd en advies gegeven over naamgeving van betrouwbaarheidsniveaus eHerkenning aan het stelsel.
  • eHerkenning heeft een nieuwe website zodat bezoekers vlot informatie kunnen vinden en eHerkenning kunnen aanvragen bij een van de erkende leveranciers.

SBR (Standaard Business Reporting)

  • Aanpassingen van het afsprakenstelsel. Dit betreft met name het in de toekomst kunnen ondersteunen van Inline XBRL als formaat voor het deponeren van jaarverantwoordingen.
  • Er is een analyse gedaan welke rol Trusted Information Partners (TIP) zou kunnen spelen voor het SBR-afsprakenstelsel.
  • Analyse van de verschillen tussen de SBR Assurance oplossing en de eIDAS specificaties voor digitale handtekeningen.
  • Analyse huidige SBR Assurance oplossing en eIDAS specificatie, specifiek voor signature policy en ondertekenen iXBRL.
  • De eIDAS standaarden zijn na de voltooiing van de SBR Assurance oplossing geüpdatet waaronder de toevoeging van een ETSI signature policy specificatie. Een iXBRL document wordt begin 2023 ter bespreking aangeboden aan de SBR gremia.
  • In opdracht van het SBR Beraad evalueren we de SBR Governance.

uNPA (uitvoering Nederlandse Peppol Autoriteit)

  • De uNPa heeft zich in 2022 gericht op het verbeteren van het afsprakenstelsel naast uitbreiding van het Peppolnetwerk.
  • De (u)NPa heeft ervoor gezorgd dat de Peppol BIS (Business Interoperability Specifications), dé internationale standaard om elektronische procurementberichten te kunnen uitwisselen, werd opgenomen in de lijst van aanbevolen standaarden, beheerd door Forum voor Standaardisatie. Ter ondersteuning van verdere samenwerking in de Nederlandse en Europese markt voor wat betreft Digitaal Zakendoen zijn de berichtspecificaties Peppol-BIS-Order en Peppol-BIS-Factuur geïmplementeerd en aan de i-processen in Digipoort toegevoegd.
  • Q3 is akkoord gegeven om de bij NPa in gebruik zijnde SMP eind 2022 te stoppen. SI UBL 1.2 wordt optioneel gemaakt en de Senders Directory stopt. Dit alles per 1 januari 2023.

De Guideline for the Use for Identifiers is aangepast en online geplaatst op www.peppolautoriteit.nl.