Hoofdinhoud
Zoals er standaarden en normen bestaan voor allerlei gebruiksvoorwerpen, van stekkers tot speelgoed, zo bestaan er ook digitale standaarden. Een standaard is een afspraak over informatie of een proces. Als computersystemen gegevens uitwisselen, dan moeten zij die afspraken of processen gebruiken. Dit zorgt voor een efficiënte en veilige gegevensoverdracht van gegevens. Overheden, burgers, bedrijven en andere organisaties profiteren hiervan op allerlei manieren. Denk bijvoorbeeld aan het digitaal uitwisselen van facturen, financiële rapportages of gegevens uit het kadaster.
Logius beheert en ontwikkelt de volgende open standaarden, domeinen met open standaarden en diensten die op open standaarden zijn gebaseerd:
Een application programming interface (API) is een verzameling definities voor communicatie tussen computerprogramma's. Via API's kunnen applicaties gegevens uitwisselen. Zo kan bijvoorbeeld Funda de Kadaster api’s gebruiken om op een kaart te laten zien waar in Nederland huizen te koop staan. Voor het ontwikkelen van API's en de beveiliging van de toegang tot API's bestaan standaarden. Lees meer over API-standaarden.
Ontwikkel en beheer standaarden en stelsels volgens de BOMOS-methode. BOMOS biedt u als lezer strategisch inzicht, maar ook praktische tips om zelf een succesvolle standaard te maken. Hoe betrekt u bijvoorbeeld stakeholders? Hoe zorgt u ervoor dat uw standaard keer-op-keer aansluit op gebruikerswensen? En hoe regelt u financiering? BOMOS geeft u het inzicht. Lees meer over BOMOS.
Digikoppeling is een set van standaarden, die logistieke afspraken bevat voor elektronisch berichtenverkeer tussen (overheids)organisaties. Zoals een brief in een envelop gaat voor verzending, zo gaat een elektronisch bericht in een digitale verpakking. Deze digitale verpakking is Digikoppeling. Digikoppeling gaat niet over de inhoud van het bericht. Lees meer over Digikoppeling.
DigiToegankelijk is de Nederlandse naam voor de standaard waarmee overheidsorganisaties hun websites en apps toegankelijk moeten maken voor alle burgers. Toegankelijk betekent hier bruikbaar voor iedereen: jong, oud, met of zonder beperking. Logius vervult de rol van kenniscentrum voor Digitale Toegankelijkheid en verspreidt deze kennis via digitoegankelijk.nl. Daarnaast levert Logius ondersteuning met de Invulassistent Toegankelijkheidsverklaring. Lees meer over DigiToegankelijk.
E-procurement heeft te maken met hoe je als bedrijf of overheid de inkoop van goederen en diensten elektronisch regelt. Het gaat over alle processen die daarbij horen: van inkoopstrategie en aanbesteden tot contracteren, en van bestellen tot het makkelijk betalen met een e-factuur. E-procurement verhoogt de efficiëntie van de aankoopprocessen, het vereenvoudigt de administratie en maakt inkoopprocedures bij overheidsopdrachten transparanter. Lees meer over E-procurement.
NL GOV profile for CloudEvents is een set Nederlandse afspraken over het gebruik van de internationale standaard CloudEvents. Het beschrijft hoe een plaatsgevonden gebeurtenis gerapporteerd en uitgewisseld kan worden, zoals een verhuizing of overlijden. Zo werken organisaties makkelijker samen en wisselen effectiever informatie uit. Bovendien kan die informatie centraal (bij de bron) geregistreerd blijven. Een kopie maken is dus niet meer nodig. Lees meer over NL GOV profile for CloudEvents.
Het Organisatie-identificatienummer (OIN) is een uniek nummer dat Logius kan toekennen aan organisaties om zich te kunnen identificeren, authentiseren en of autoriseren bij digitaal berichtenverkeer binnen en met de overheid. Het OIN is voor organisaties die berichten uitwisselen met de overheid. Dit kunnen publieke en private organisaties zijn. Lees meer over Organisatie-identificatienummer (OIN).
De overheid biedt burgers en bedrijven producten en diensten aan, zoals vergunningen, toeslagen en subsidies. Vaak is de informatie daarover op verschillende overheidswebsites te vinden. De Samenwerkende Catalogi (SC) is een set afspraken over het uitwisselen van informatie over deze producten en diensten. Lees meer over Samenwerkende Catalogi.
XBRL staat voor eXtensible Business Reporting Language. XBRL is een open standaard voor het gestructureerd delen van bedrijfsmatige informatie via internet. In Nederland wordt XBRL gebruikt voor onder andere belastingaangiften, jaarverantwoordingen en kredietrapportages. Logius beheert, via het Kenniscentrum XBRL, de Nederlandse Taxonomie (NT) die gebaseerd is op de XBRL-standaard. Lees meer over XBRL.
Afdeling standaarden
De afdeling standaarden van Logius beheert en ontwikkelt verschillende standaarden die worden gebuikt binnen de Digitale Overheid. Dit zijn allemaal open standaarden. Het beheer en de ontwikkeling ervan gebeurt op basis van het BOMOS-model. Logius is mede-ontwikkelaar van BOMOS en geeft organisaties advies over de inzet ervan.
Bureau Forum Standaardisatie
Bij Logius is ook het secretariaat en uitvoeringsorgaan van het Forum Standaardisatie gevestigd: Bureau Forum Standaardisatie. De medewerkers van dit bureau stimuleren slimme digitale gegevensuitwisseling en leveranciersonafhankelijkheid in de publieke sector. Dit doen zij door open standaarden voor te schrijven aan publieke organisaties en de adoptie ervan te toetsen. Standaarden die op de 'Pas toe of leg uit'-lijst van het Forum Standaardisatie staan, zijn verplicht om uit te vragen bij een aanbesteding.
Voordelen open standaarden
Een belangrijk voordeel van open standaarden is hun brede toepasbaarheid voor zoveel mogelijk organisaties, burgers en bedrijven. Daarmee sluiten open standaarden optimaal aan op de behoeften van de gebruikers. Dit is de reden dat de overheid veel waarde hecht aan het gebruik ervan. Open standaarden bevorderen en vereenvoudigen de samenwerking en gegevensuitwisseling tussen organisaties (interoperabiliteit). Tegelijkertijd houden organisaties dankzij open standaarden de vrijheid om hun informatiesystemen naar eigen behoefte in te richten en kan er meer keuze ontstaan uit leveranciers.
Kenmerken open standaarden
Open standaarden hebben de volgende vier kenmerken:
- Documentatie over de standaard moet makkelijk en gratis, of tegen redelijke kosten, beschikbaar zijn.
- Er mogen geen hindernissen zijn op het terrein van intellectueel eigendomsrecht.
- Belanghebbenden moeten voldoende inspraakmogelijkheden hebben tijdens de (door)ontwikkeling van een standaard.
- De onafhankelijkheid en duurzaamheid van de organisatie die een standaard beheert moet verzekerd zijn.
Standaarden die worden beheerd volgens de BOMOS-methode, hebben deze kenmerken. Dit maakt dat ze in aanmerking komen voor de lijst met verplichte open standaarden van het Forum Standaardisatie.